Commedia dell'Arte


Tijdens de carnavalsweken van 1992 verbleef ik, met een collega, in het winderige, natte en kille Venetië. We zochten daar inspiratie voor een te maken productie: De vioolbouwer van Venetië.

Het carnaval daar is alles wat het hier niet is. Uiterst individueel, zonder drank, geen muziek - hooguit hier en daar een strijkje -, geen polonaises of ander min of meer dansant gehup van hossende menigten, en vooral geen boerenkielen - het pronkzieke carnaval in deze stad blinkt uit in praal, weelde en glanzende luxe.

Vooral buitenlanders met geld tonen zich in feeërieke stegen, op fotogenieke pleinen en bruggetjes; de een nog extravanter gekleed dan de ander. Ik zie drie elegante vrouwen die pruiken van ruim zestig centimeter hoogte dragen, met tussen zilveren haarlokken blauwgelakte vogelkooitjes met levende witte duiven.

Vrijwel het enige wat deze - zich uiterst traag bewegende - personages willen, is om allereerst bewonderd en vervolgens gefotografeerd te worden.


Tussen al die 'voguend' bewegende gemaskerde personages is er een compleet ander soort gemaskerd feest. Ruim twee weken lang proberen talentvolle en vooral jonge Commedia dell'Arte spelers op verhoogde plankieren, terwijl ze zich in het zweet werken, midden op het San Marcoplein naar de gunsten te dingen van een dagelijks aangroeiend publiek.

Elke dag staan wij gebiologeerd te kijken om hun geïmproviseerde optredens almaar te zien groeien en nog doller en dwazer, en soms ook tragischer, worden.

Ik ken het genre al uit boeken en reportages, maar hier ter plekke verlies ik voorgoed mijn hart aan dit genre: de sterk uiteenlopende - en meestal gemaskerde - personages, moeten allen vechten om hun eigenwaarde te behouden en om het publiek te verleiden hen contant te betalen voor hun dagelijks geploeter. Met alle daarbij horende verwikkelingen en er mee gepaard gaande hilariteit én tragiek.

Een geslaagde Commediavoorstelling is een grotesk vervormende spiegel die ons aller ijdelheid en eigenwaan op milde wijze toont!

Lees meer over Commedia dell'Arte...

Stoel